Jaskinia Łabajowa -PDF
Jaskinia Łabajowa - plan i przekrój w pełnym formacie
Lokalizacja: Jerzmanowice, Gmina Jerzmanowice-Przeginia, Dolina Będkowska, masyw Łabajowej Skały
Długość: 40 metrów
Deniwelacja: 18,3 metry
Opis dojścia
Jaskinia położona jest w górnej części Doliny Będkowskiej, w masywie Łabajowej Skały. Z trasy Olkusz – Kraków schodzimy/zjeżdżamy w miejscu, gdzie znajduje się reklama Jaskini Nietoperzowej. Kierujemy się drogą prowadzącą do jaskini aż do końca asfaltu. Parkujemy na końcu drogi, gdzie nie ma już zabudowań. Otwór jaskini znajduje się na południe od miejsca parkowania, w widocznej, ogrodzonej turni (właściciel umożliwia wejście pod skałę jak i do jaskini). Otwór widoczny z daleka, jednak przesłonięty jest nieco dużym blokiem skalnym.
Opis jaskini
Otwór główny znajdujący się u podstawy skałek ma szerokość 5 i wysokość 7 m; 2 metry za wejściem drogę częściowo zagradza olbrzymi, 5 metrowej wysokości głaz, za nim otwiera się obszerna sala 34 m długości. Na jej początku w dnie napotykamy spore zagłębienie po usuniętym namulisku, dalej w głąb dno podnosi się i pokryte jest głazami wapiennymi niekiedy znacznych rozmiarów. Sala ma maksymalnie 8 metrów szerokości i kilkanaście metrów wysokości, pod koniec strop obniża się do około 1 m, a kończy się szczelinowym, ciasnym kominkiem.
W odległości 4 m od wejścia głównego w NE ścianie znajduje się wejście do 4 metrowego korytarza wyprowadzającego w otworze bocznym, a w środkowej części sali nad 12 metrowej wysokości obeliskiem skalnym znajduje się wejście do korytarza z progami, prowadzącego do górnego otworu jaskini, znajdującego się w podszczytowej części grupy skalnej.
Jaskinia krasowa powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), w ścianach komory widoczne są drobne kanały krasowe i kotły wirowe. Jaskinia utworzyła się na pęknięciu NW-SE, wskutek obrywania się głazów z ławicy stropowej na dnie powstało rumowisko z wielkich bloków skalnych, całkowicie pokrywające w głębi osady namuliska.
Szata naciekowa starszej generacji zachowała się na ścianach komory w postaci polew naciekowych z żebrami, miejscami nacieki te pokrywa młodsze, skonsolidowane mleko wapienne.
Osady namuliska są bogate, na powierzchni lessowe i ilaste z gruzem wapiennym, głębiej pokryte wielkimi blokami wapiennymi. W części przy otworowej częściowo zostały wyeksploatowane podczas badań archeologicznych prowadzonych przez Römera w 1878 roku, obecnie na powierzchni widoczne są ślady po palonych ogniskach.
Jaskinia jest wilgotna, przy otworze podlega zewnętrznym wpływom atmosferycznym, przewiew jest wyczuwalny w otworach.
Światło sięga kilka metrów od otworów.
Na ścianach w zasięgu światła występują zielone glony.
Wewnątrz zaobserwowano liczne pajęczaki.
Historia eksploracji
Jaskinia znana i odwiedzana od dawna. W środku prowadzono badania archeologiczne.
Bibliografia
Państwowy Instytut Geologiczny - Portal "Jaskinie Polski"
Zdjęcia
Anna Pawełczyk
Polski Niekomercyjny Przewodnik Turystyczny - www.latawce.netstrefa.pl