Opis dojścia

Do jaskini najłatwiej dojść od osady Ostrężnik znajdującej się przy drodze 793 Żarki-Janów. Najlepiej zaparkować na parkingu pod barem "Ostrężnik", przy Źródle Zdarzeń i Zamku "Ostrężnik". Od parkingu kierujemy się ścieżką między barem a drogą w kierunku północnym. Po 100 metrach z głównej ścieżki odbija w kierunku wschodnim (w stronę szczytu wzniesienia) wyraźna ścieżka. Kierujemy się nią aż do szczytu, gdzie pojawiają się skałki. Otwór jaskini położony jest w niskiej szczelinie w niewysokich skałkach (miejsce bardzo wydeptane, rzuca się w oczy z 20-30 metrów).

Opis jaskini

Otwór jaskini jest sztucznie poszerzoną rozpadliną skalną, o szerokości około 0,5 m i długości 1,2m. Po kilku metrach szczelina przechodzi w ciasną studzienkę, która po 2 m wypada 4-metrowym progiem do Sali Wytrwałych. Sala, o wymiarach 15x4 m i wysokości do 4m, powstała w wyniku obrywu pomiędzy dwoma blisko siebie przebiegającymi szczelinami. Dno sali stanowi zawalisko. W części, gdzie zbudowane jest ono z dużych głazów, można między nimi przecisnąć się kilka metrów w głąb. Na stropie i ścianach sali pojawiają się niewielkie formy naciekowe (makarony, stalaktyty, draperie, polewy z mleczka wapiennego). W północnej części sali urywają się dwie szczelinowe studzienki.

Lewa studnia, węższa, sprowadza do Partii Dąbrowskich. Spod studni szczelinowy korytarz, o dnie zasłanym blokami skalnymi i rumoszem, wiedzie do Sali Trójkątnej. Ma ona wymiary 12x3 m i do 2,5 m wysokości, jest pozbawiona nacieków, ma charakter zawaliskowy. Tu ciąg rozdwaja się. W kierunku północno-zachodnim odchodzi 60-metrowy, szczelinowy korytarz, o ścianach wypreparowanych przez stagnującą wodę. Dno tego ciągu zalega namulisko gliniaste. W ścianach widoczne są, licznie występujące, buły krzemienia oraz skamieniałości. Korytarz prowadzi do najdalej na zachód wysuniętej części jaskini – ciasnego ciągu, nazwanego Incydentem Zachodnim. Z Sali Trójkątnej w kierunku północnym prowadzi wysoki korytarz, którego dno miejscami pokryte jest pięknymi, śnieżnobiałymi polami ryżowymi i niewielkimi nieckami z wodą. Korytarz ten po około 25 m, przez wąski i niski przełaz, wpada do poprzecznej, wysokiej szczeliny o ścianach pokrytych wspaniale wykształconymi naciekami grzybkowymi oraz efektownymi polewami. W kierunku zachodnim szczelina ta spiętrza się 4-metrowym progiem, wprowadzającym w przypowierzchniowe zawalisko. Widoczne tu są korzenie drzew. W kierunku wschodnim szczelina doprowadza do Sali z Wantą. Sala ta jest wydłużona, z dużym blokiem skalnym pośrodku, o pięknym, wypłaszczonym przez przepływ wody stropie, zdobnym największym w jaskini nagromadzeniem niezbyt długich makaronów. Leży ona na osiowym pęknięciu Jaskini Wiernej. W kierunku północnym odchodzi od sali kilkunastometrowej długości ciasnawa szczelina - Zaułek Północny. Z Sali z Wantą w dół i w kierunku południowym odchodzi dolne piętro, które przez zawalisko przedostaje się do Niskiej Sali. Sala o powierzchni 12x8m, utworzona w wyniku obrywu na warstwie ławicowej, w zasadniczej części jest niska (średnia wysokość 1m), o stropie z najładniejszymi w jaskini gniazdami stalaktytów. W zachodniej części przebiega przez nią szczelinowy komin o wysokości do 12 m. Niska Sala leży w centralnej części jaskini i jest jakby zwornikiem labiryntowego układu korytarzy. Można do niej także dotrzeć szczelinowym korytarzem, zaczynającym się pod Studnią Triumfu, a następnie jednym z trzech niskich przełazów w kierunku wschodnim. Z Niskiej Sali rozciągają się w stronę wschodnią najładniejsze naciekowo rejony jaskini - Korytarz Naciekowy oraz Partie Jurajskiego Klubu Jaskiniowego. Partie J.K.J. rozwijają się głównie w kierunku północnym. W nich leży najniższy dotychczas osiągnięty punkt jaskini – 30 m.

Z Niskiej Sali w kierunku południowym przechodzimy do Sali Rysia. Ma ona wymiary 20 x 4 m. Znaleziony w niej został kompletny szkielet rysia, zalany naciekiem. Największą ozdobą są okazałe stalagmity, sięgające 30 cm wysokości i tworzące efektowny rząd. Za Salą Rysia rozciągają się szczelinowe korytarze , które niejednokrotnie krzyżując się między sobą rozciągają się jeszcze na ok. 70 m ku S i docierają aż pod powierzchnię, o czym świadczą występujące tu brody i korzenie drzew. Partie te są stosunkowo ciasne (Labiryncik, Przepierzenie), jedynie Korytarz Południowy jest obszerniejszy, o ścianach pokrytych polewą naciekową.

Historia eksploracji

Miejscowa ludność z dawien dawna zwracała uwagę na wyraźny wywiew powietrza wydobywający się z ciasnej szczelinki przy niskich temperaturach. Jako pierwsi grotołazi zwrócili uwagę na ten problem Maria Tytko (Rysiecka) i Zbigniew Rysiecki w dniu 02.01.1976 (Meander 1 76 1). Prace przy poszerzaniu ciasnej szczeliny wejściowej rozpoczęli K. Irzyk, S. Janota, Z. Rysiecki - członkowie Speleoklubu Katowice w maju 76 r. Prace te zostały zakończone przez ten sam zespół uzupełniony o B. Łabanowicza (KKS) i A. Porębskiego (Speleoklub Dąbrowa Górnicza) w dniu 20.10.1990. W tym dniu A. Porebski i Z. Rysiecki odkrywają ok. 500 m korytarzy. Siedem dni później następują kolejne odkrycia, a największym może poszczycić się zespół A. Porębski, W.J. Porębski, D. Piętak (wszyscy SDG) - ok. 150 m długości korytarzy w Partiach Dąbrowskich. Wierna osiąga 806 m długości i 25 m głębokości. Kolejne duże odkrycie ma miejsce 21.04.91 r. T. Szczesniak i S. Herod (Jurajski Klub Jaskiniowy) znajdują wejście do Partii JKJ. i odkrywają 120 m korytarzy. Ten sam zespół uzupełniony o Z. Rysieckiego i M. Wilka (KKS) w tydzień później przedłuża te partie o kolejne 100 m.
Jaskinia zinwentaryzowana przez Z. Rysieckiego w XI.90 i V.91.   

Uwagi

Jaskinia Wierna zabezpieczona jest metalowym włazem. Kontrolowane wejścia odbywają się kilka razy do roku (między innymi podczas kwietniowego biwaku i czerwcowej mszy świętej w Jaskini Wiercicy). Opiekę nad jaskinią sprawuje Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Podziemnych Zjawisk Krasowych Speleo Myszków.

Bibliografia

Państwowy Instytut Geologiczny - Portal "Jaskinie Polski"

Oficjalna Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego przy KTJ PZA - Epimenides

Autorzy opracowania (opisy, historia)

Zbigniew Rysiecki, Jerzy Zygmunt

Zdjęcia

Jacek Bieniecki, Dorota Janik, Krzysztof Jarząb