Jaskinia Żarska - PDF
Jaskinia Żarska - plan w pełnym formacie
Lokalizacja: Żary (Gmina Krzeszowice), Dolina Racławki, Wąwóz Żarski
Długość: 143 metry
Głębokość: 8,5 metra
Stopień trudności: Jaskinia pozioma, zwiedzanie bez trudności.
Opis dojścia
Do jaskini kierujemy się od wsi Dubie położonej w dolinie Racławickiej. Idąc za zielonymi znakami szlaku turystycznego w górę dolinki przy ostatnich domach tej wsi (leśniczówka), gdzie kończy się rezerwat odbijamy od szlaku wraz z drogą do Żar w prawo. W miejscu gdzie droga ta ostro skręca w lewo, tuż przed tym zakrętem wchodzimy w prawo w leśną drogę. Tu po pokonaniu drewnianego mostu idziemy w lewo dnem Wąwozu Żarskiego. Wąwóz ten staje się coraz głębszy, a na wschodnim jego zboczu pojawiają się skałki. Za ostatnimi z nich skręcamy w prawo i pokonując to zbocze dochodzimy do małej równinki ze skałkami. I podnóża tych form skalnych znajduje się otwór wejściowy do jaskini niewidoczny z daleka.
Opis jaskini
Otwór jaskini znajduje się pod obszernym okapem, wysokim na kilka metrów i długim na 23 metry. Przed otworem widoczny jest rozległy, prawie poziomy taras przedjaskiniowy, ze starodrzewiem bukowym. W jaskini strome zejście między wielkimi blokami odpadłej z okapu ławicy wapiennej sprowadza do obszernej sali. Ma ona 28 metrów długości, a wysokość przekracza w kilku miejscach 2 metry. Z niej odchodzą trzy korytarze: jeden w kierunku NW, 10 - metrowy, o mytych ścianach, zakończony ciasnotą aktualnie nie do przejścia; dwa - w kierunku SE, o dnie opadającym ku E, utworzone częściowo między rozsuniętymi i strzaskanymi ławicami wapienia. Dno sali jest nierówne, z licznymi kopcami materiału usuniętego podczas XIX wiecznych prac wykopaliskowych oraz współczesnych akcji poszukiwawczych i eksploracyjnych. W stropie widoczne są niewielkie kotły wirowe. W jaskini występuje dość bogata szata naciekowa, szczególnie w miejscach trudno dostępnych.
Historia eksploracji
Pierwsza wzmianka o jaskini pochodzi z 1878 roku. Rok później przeprowadzono w niej badania archeologiczne.